Miss Fresh heeft een verviervoudiging van het aantal bestellingen gezien in de eerste 5 dagen van de crisis. JD.com heeft een groei gezien van 215% in de laatste 10 dagen van januari vergeleken met diezelfde periode in 2019. Apps als Dingdong Buy Vegetables worden aanzienlijk meer gebruikt. Voorraden die normaal gesproken 3 tot 4 dagen mee gingen, waren nu al uitverkocht in minder dan één dag tijd.

In China waren deze diensten niet voorbereid op de sterke vraag naar online bestellen en bezorgen. Hierdoor kampten zij onder andere met een tekort aan bezorgers. Dit tekort was zelfs zo erg dat deze diensten bezorgers van andere diensten extra betaalden om boodschappen te laten bezorgen. Ook beperkte voorraden en fysieke blokkades om verspreiding van het virus te voorkomen hebben ervoor gezorgd dat deze diensten niet goed konden leveren. De grootste problemen zijn inmiddels opgelost en bezorgingen gaan veel sneller dan eerst.

In Nederland zien wij een vergelijkbare stijging in het aantal bestellingen van boodschappen via online kanalen. Picnic, Albert Heijn en Jumbo hebben allemaal een tekort aan bezorgers. Er is een wachttijd van minimaal 7 dagen om je boodschappen te ontvangen. De bezorgmomenten na deze 7 dagen die al volledig volgeboekt zijn, zijn ook maar beperkt. Dit komt omdat veel consumenten niet naar buiten gaan om te voorkomen dat ze besmet raken. Daarnaast heeft het hamsteren in de fysieke winkels ervoor gezorgd dat meer mensen boodschappen bestellen, want dan weet je zeker dat je krijgt wat je besteld. In de winkel loop je het risico dat alles uitverkocht is.

Doordat er veel wordt besteld, dreigen tekorten te ontstaan in voorraden bij de winkels op korte termijn. Het probleem is niet dat er geen voorraden zijn, het probleem zit in de bevoorrading van distributiecentra en winkels. Deze logistieke uitdaging wordt nu met man en macht getackeld. Dit valt te merken in het feit dat veel winkelketens en leveranciers een limiet hebben gesteld op het aantal dat iemand mag bestellen van bepaalde producten. Picnic gaat hierin nog een stap verder en heeft een bestellimiet van € 300,- geïntroduceerd om ervoor te zorgen dat mensen niet onnodig gaan hamsteren. Dit is in lijn met de trend die wij in China zagen. Er zijn voorraad tekorten die worden opgelost door een limiet te stellen aan het aantal dat iemand van deze producten kan bestellen. De drukte die wij ook in China zagen, werd hier niet verwacht door de leveranciers en winkelketens.

Als we naar andere leveranciers gaan kijken, zoals HelloFresh, Marley Spoon en Blue Apron, zijn hier geen vertragingen of verstoringen in de leveringen. Dit heeft twee oorzaken: zij zaten nog niet op maximale levercapaciteit en het aantal bestellingen is niet zo fors toegenomen als bij de reguliere boodschappen. Dit komt weer doordat mensen bij het bestellen van een versbox niet weten wat ze krijgen. Bovendien zijn de producten die je krijgt geen lang houdbare producten, de producten die nu juist bij supermarkten snel uitverkocht raken. Desondanks neemt het aantal bestellingen wel toe en is er ook de verwachting op de aandelenmarkt dat hier meer bestellingen zullen komen. De afgelopen dagen zijn de aandelen van HelloFresh 11% gestegen en van Blue Apron zelfs meer dan 70%. Blue Apron heeft van maandag tot en met woensdag een stijging van 600% in waarde van de aandelen gezien.

Met het oog op andere branches, worden het aantal bestellingen online nog niet zo groot dat daar tekorten dreigen of logistieke problemen ontstaan. Coolblue en Media Markt hebben nog geen verstoringen in leveringen van producten door een enorme vraag. Wel zijn er tekorten doordat de productie en verzending van producten uit China stil heeft gelegen. Ook winkels als Blokker en Hema hebben geen leverproblemen gemeld. Hier verwachten wij ook niet direct een enorme vraag, omdat de meesten hun aankopen nu uitstellen. Echter als de winkels langdurig dicht zullen blijven, wordt hier wel een lichte groei verwacht.

Op korte termijn kunnen wij leren hoe logistieke processen verbeterd kunnen worden. Daarvoor kunnen wij China als voorbeeld nemen. In China waren zware maatregelen getroffen, desondanks hebben zij logistieke processen dusdanig in kunnen richten dat de consument er geen hinder meer van ondervindt. Hierin hebben zij personeelstekorten overwonnen en fysieke blokkades. Wij kunnen op eenzelfde en zelfs verbeterde wijze deze processen toepassen om de leveringsproblemen in Nederland op te lossen. Op de lange termijn kunnen hier nieuwe distributiemodellen uit ontstaan. Door de bottlenecks die nu naar boven komen te analyseren en te tackelen, worden de processen niet alleen nu beter, we kunnen ze ook inrichten op de toekomst.